GẤP RÚT “THU HỒI” DẦU TRÀN, CỨU “LÁ PHỔI XANH” RỪNG CẦN GIỜ

Vụ tai nạn giữa hai tàu chở hàng quốc tế trên sông Lòng Tàu, huyện Cần Giờ vừa qua đã để lại hậu quả nặng nề khi một lượng lớn dầu nhớt tràn ra môi trường, gây ô nhiễm nghiêm trọng hệ sinh thái, vốn được ví như “lá phổi xanh” của TP. Hồ Chí Minh và cả vùng Đông Nam Bộ… Ngay sau khi công tác cứu hộ hoàn tất, các lực lượng chức năng đang dốc toàn lực xử lý, phục hồi môi trường, bảo vệ hệ sinh thái rừng Cần Giờ.

Theo đó, vết dầu loang chảy cùng dòng nước thủy triều, đã xâm nhập vào rừng ngập mặn Cần Giờ, lan rộng, bám hết vào ghe thuyền, cây cối, khiến môi trường bị ô nhiễm nặng nề, tôm cá không còn nơi sinh sống. Thống kê từ UBND huyện Cần Giờ, nguồn nước nhiễm dầu đã làm chết khoảng hơn 4 tấn cá nuôi trong lồng bè của ngư dân; hơn 30 ha rừng ngập mặn cũng bị ô nhiễm nặng; các lớp rễ bần, đước, vốn là mái nhà của hệ sinh vật đa dạng ở Cần Giờ đang phải “thở” trong lớp dầu đen kịt…
Đối với phương án phục hồi môi trường được UBND TP Hồ Chí Minh phê duyệt, đơn vị tư vấn là các tổ chức giàu kinh nghiệm quốc tế về xử lý sự cố tràn dầu đến từ Anh và Pháp. Đơn vị chịu trách nhiệm chính triển khai xử lý môi trường là Trung tâm Ứng phó sự cố môi trường Việt Nam. Lực lượng chức năng đang thử nghiệm xử lý môi trường đối với hai khu vực gồm đường bờ và bên trong rừng ngập mặn bị nhiễm dầu, ước tính kéo dài khoảng hai tuần. Sau đó, công tác sẽ chuyển sang giai đoạn xử lý chính thức, dự kiến kéo dài khoảng hai tháng.
Ông Phạm Văn Sơn, Giám đốc Trung tâm Ứng phó sự cố môi trường Việt Nam chia sẻ: “Chúng tôi phải thấm hút từng khu vực nhỏ, dùng chế phẩm sinh học để bảo đảm không phá vỡ cấu trúc tự nhiên do dầu đã ngấm sâu. Trong giai đoạn này, tùy tình hình thực tế, chúng tôi sẽ có ý kiến đến đơn vị tư vấn quyết định phương án đẩy nhanh tốc độ xử lý phục hồi rừng hay không? Lúc đó mới huy động tổng lực con người, phương tiện từ nhiều nguồn khác nhau để phục hồi rừng”. Ông Hoàng Long, Phó Giám đốc Trung tâm Ứng phó sự cố môi trường Việt Nam cho biết, sau khi công tác cứu hộ, tách hai tàu đâm va vào nhau đã xong, đơn vị đã cố gắng phục hồi môi trường một cách nhanh nhất: “Chúng tôi không để dầu loang sâu hơn nữa, vết dầu hiện vẫn đang bám vào rễ cây, nơi sinh tồn của nhiều loài động vật thủy sinh. Dù vậy, đây là khu bảo tồn, phải tránh tối đa những tác động bằng máy móc, nên phương án được đưa ra là phải xử lý hoàn toàn bằng thủ công” – ông Long phân tích. |
Xung quanh sự cố tràn dầu ở rừng ngập mặn Cần Giờ, nhiều chuyên gia môi trường cảnh báo, tác động của dầu tràn không chỉ tức thời, mà còn kéo dài nhiều năm sau và có thể xảy ra trong tương lai. Dầu mazut (F0), loại dầu thường sử dụng trong tàu hàng hải, được nhận định có khả năng phá vỡ chuỗi sinh học thủy sinh, gây đột biến ở vi sinh vật và làm chết hàng loạt hệ sinh thái đáy. Do đó, các cơ quan quản lý cần phải tổ chức phương án diễn tập định kỳ và xây dựng quy trình ứng cứu nhanh chóng tùy theo cấp độ. Đặc biệt, khi có sự cố tràn dầu xảy ra, lực lượng phản ứng nhanh tại chỗ phải cô lập, bơm hút, khoanh vùng dầu ngay lập tức. Việc xử lý cần hoàn tất trong thời gian 24 – 48 giờ đầu tiên để giảm thiểu tối đa thiệt hại.