TRÀN XĂNG TRÊN MẶT NƯỚC – ỨNG PHÓ THẾ NÀO?

Hỏi: Để triển khai phao quây dầu, cần phải sử dụng xuồng máy. Tuy nhiên, sẽ vô cùng nguy hiểm khi sử dụng phương tiện có động cơ phát sinh nguồn nhiệt. Trong tình huống này, cách ứng phó an toàn không sử dụng tàu/ xuồng máy sẽ như thế nào? 

Đáp: Dưới đây chỉ là đáp án vắn tắt cho một câu trả lời đầy đủ và hoàn chỉnh về những vấn đề tồn tại trong hoạt động ứng phó sự cố và kiểm soát ô nhiễm tràn dầu.  

Trong tình huống xảy ra sự cố tràn dầu – đặc biệt là tràn xăng dầu dễ bay hơi, dễ cháy – việc sử dụng tàu hoặc xuồng máy có động cơ nổ sẽ tạo ra nguy cơ cháy nổ nghiêm trọng do phát sinh tia lửa hoặc nhiệt từ ống xả và bu-gi. Do đó, trong trường hợp này khó có thể sử dụng, triển khai xuồng máy. Việc ứng phó cần chuyển sang các giải pháp an toàn không dùng thiết bị phát sinh nguồn nhiệt như sau:

Các phương án triển khai phao quây dầu không sử dụng động cơ nổ:

1. Sử dụng xuồng tay (xuồng chèo hoặc xuồng cao su thủ công): 

• Dùng xuồng bơm hơi hoặc xuồng nhẹ chèo tay để tiếp cận vùng tràn, không phát sinh tia lửa hay nhiệt.
• Thường được triển khai trong môi trường nước tĩnh như ao, hồ, kênh mương hoặc gần bờ.
• Có thể phối hợp 2-3 người chèo để kéo thả phao quây theo hình vòng cung hoặc chữ U.

2. Triển khai từ bờ bằng cách kéo phao quây bằng tay hoặc sử dụng ròng rọc: 

• Với khu vực nước nông, gần bờ hoặc có thể tiếp cận bằng cầu/ cầu cảng: Một đầu phao cố định trên bờ; đầu còn lại được kéo ra xa bằng dây kéo thủ công, dây ròng rọc, hoặc buộc vào vật nổi như phao nhựa.
• Cách này tuy mất thời gian hơn nhưng hoàn toàn loại bỏ nguy cơ cháy nổ.

3. Dùng phao thả tự trôi hoặc neo định vị: 

• Đối với dòng chảy nhẹ, có thể thả phao trôi theo hướng dòng chảy, kết hợp với neo ở đầu cuối để cố định vị trí.
• Có thể tính toán dòng chảy để phao mở dần thành hình chữ U bao quanh vết loang.

4. Ứng phó ban đầu từ bờ bằng phao thấm hoặc tấm thấm: 

• Khi chưa triển khai được phao quây lớn: Cần dùng phao thấm nhỏ gọn để đặt bao quanh khu vực tràn gần bờ; triển khai song song việc chặn miệng cống, hố ga hoặc đường thoát nước để ngăn lan rộng.

Cùng với đó, có thể thực hiện các biện pháp an toàn kèm theo như: Tuyệt đối không hút thuốc, sử dụng điện thoại di động hay thiết bị điện tử không chống cháy nổ tại hiện trường; tất cả nhân sự ứng phó cần mang trang phục chống tĩnh điện và bảo hộ chống cháy nổ; có sẵn bình chữa cháy xách tay loại bột khô hoặc CO2 trong bán kính 10-20m.

Trong mọi tình huống có nguy cơ cháy nổ cao do tràn xăng dầu, ưu tiên hàng đầu là đảm bảo an toàn sinh mạng con người và không phát sinh nguồn nhiệt. Việc triển khai phao quây bằng thủ công hoặc các phương pháp cơ học thay thế xuồng máy là hoàn toàn khả thi và đã được áp dụng thành công trong nhiều kịch bản huấn luyện và thực tế trên thế giới.

Trung tâm Ứng phó sự cố Môi trường Việt Nam khuyến cáo các đơn vị có nguy cơ tràn dầu, cần chuẩn bị sẵn các phương án triển khai phao không dùng động cơ và thường xuyên tổ chức diễn tập thực tế để ứng phó hiệu quả trong tình huống khẩn cấp.

TRUNG TÂM ỨNG PHÓ SỰ CỐ MÔI TRƯỜNG VIỆT NAM

Địa chỉ: P203 – A5, Làng Quốc tế Thăng Long, đường Trần Đăng Ninh, phường Nghĩa Đô, Hà Nội.

Hotline: 1800 6558 – Email: sos@sosmoitruong.com

Facebook: https://www.facebook.com/sosmoitruongvietnam

Website: https://sosmoitruong.com/