Dầu thải – loại “rác” nguy hại: Khó quản lý, nhưng phải làm

12:35 28/08/2009

Dầu thải từ ôtô, xe máy là loại “rác” nguy hại, nếu không được xử lý theo quy trình sẽ gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. Lâu nay, các cơ quan quản lý rất lúng túng trong việc đối phó với nguồn chất thải nguy hiểm này, mặc cho nó thất thoát, phát tán ra môi trường ảnh hưởng xấu tới sức khỏe người dân.

Khó quản lý dầu thải

Theo Phòng Cảnh sát môi trường – CATP Hà Nội, 2 dịch vụ được xác định phát sinh dầu bôi trơn đã qua sử dụng (dầu thải) lớn nhất hiện nay là: dịch vụ vận tải bằng ôtô và tàu hỏa. Theo quy định, các doanh nghiệp phát sinh loại chất thải này phải đăng ký chủ nguồn thải với cơ quan chuyên môn và vận chuyển, xử lý theo quy định. Tuy nhiên, thực tế hiện nay tại Hà Nội, đa số lượng dầu thải không được quản lý. Cá biệt, có một số doanh nghiệp còn bán loại chất thải nguy hại này cho các cá nhân, tổ chức không có chức năng thu gom, xử lý.

Điển hình, đầu tháng 4-2009, Đội 3.1 – Phòng Cảnh sát môi trường tiến hành kiểm tra việc chấp hành pháp luật bảo vệ môi trường tại Xí nghiệp Đầu máy Hà Nội – Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam, phát hiện đơn vị này đang lưu giữ 20 tấn dầu thải đã qua sử dụng – loại chất thải nguy hại hai sao (**). Tuy nhiên, xí nghiệp đã không đăng ký chủ nguồn thải nguy hại và vận chuyển theo quy định, lưu giữ trên 6 tháng nhưng chưa đăng ký với Sở TN&MT.

Giữa tháng 7-2009, Đội 3.1 – Phòng Cảnh sát môi trường, phối hợp với Sở TN&MT Hà Nội tiến hành kiểm tra 6 đơn vị thành viên thuộc Tổng Công ty Vận tải Hà Nội, qua đó, phát hiện 5 đơn vị là: Xí nghiệp xe buýt Hà Nội; Xí nghiệp xe buýt Thăng Long; Xí nghiệp kinh doanh tổng hợp Hà Nội; Xí nghiệp xe buýt 10-10; Xí nghiệp xe điện Hà Nội vi phạm các quy định về quản lý dầu thải, có dấu hiệu bán chất thải nguy hại ra bên ngoài, vi phạm các quy định về bảo vệ môi trường. Theo trinh sát Đội 3.1, 5 đơn vị sai phạm có khoảng 870 đầu xe buýt các loại. Trong quá trình hoạt động, định kỳ các xe được sửa chữa, bảo dưỡng và thải ra một lượng dầu máy đã qua sử dụng rất lớn, cùng các chất thải rắn dính dầu mỡ.

Tuy nhiên, không những không lập hồ sơ đăng ký phát sinh chất thải nguy hại với cơ quan chức năng để quản lý, có đơn vị thuộc Tổng Công ty Vận tải Hà Nội còn bán loại chất thải nguy hại này ra ngoài. Cho đến ngày 27-8, trên cơ sở tập hợp vi phạm của 5 đơn vị trên, Thanh tra Sở TN&MT Hà Nội đã ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính với các đơn vị về hành vi: Không lập hồ sơ đăng ký có chất thải nguy hại, riêng 2 xí nghiệp xe điện Hà Nội và xe buýt 10-10 bị xử phạt thêm lỗi không đăng ký cam kết bảo vệ môi trường. Tổng số tiền các đơn vị phải nộp phạt là hơn 70 triệu đồng.

Thiếu chế tài quản lý

Chỉ huy Đội 3.1 – Phòng Cảnh sát môi trường, CATP Hà Nội cho biết, tại Hà Nội hiện có 2 công ty có chức năng xử lý dầu thải là: Công ty TNHH Nhà nước một thành viên Môi trường đô thị Hà Nội và Công ty TNHH Văn Đạo. Dù công suất xử lý tại 2 công ty vốn không đáp ứng được nhu cầu thực tế, song, các dây chuyền luôn hoạt động cầm chừng do ít hàng. Điều đó phần nào cho thấy các doanh nghiệp có phát sinh dầu thải không tình nguyện đem xử lý theo quy định, mà tìm cách “lách” để thu lợi: vừa không mất tiền xử lý dầu thải, vừa bán “chui” dầu kiếm tiền.

Trong khi đó, công tác quản lý nguồn dầu thải lại đang gặp nhiều khó khăn, vì không có đơn vị chuyên trách nào đứng ra giám sát chặt chẽ. Từ thực tế trên, mọi người có quyền đặt câu hỏi có hay không việc các doanh nghiệp phát sinh dầu thải chấp nhận chịu phạt, không lập hồ sơ đăng ký phát sinh chất thải nguy hại, để rồi thu về nguồn lợi lớn hơn từ việc bán dầu…?!

Về lượng dầu thải “thất thoát”, hiện chủ yếu được bán cho một số cá nhân thu mua tự do để “chế biến” thủ công thành nhiên liệu chạy máy đầm, búa máy, máy đóng cọc…, hoặc chế biến thành mỡ bôi trơn. Chưa kể tới một lượng tương đối dầu thải “ngấm” xuống đất, nước do quá trình lưu trữ không đảm bảo, thì riêng quá trình “chế biến” dầu thải thủ công như hiện nay cũng đang gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. Hiện nay, một số lò nấu dầu thải tập trung ở địa bàn các huyện ngoại thành như: Từ Liêm, Hoài Đức…  

Đã đến lúc gióng lên hồi chuông cảnh bảo về công tác quản lý dầu thải hiện nay tại Hà Nội và quan trọng hơn là đẩy mạnh công tác tuyên truyền về những tác động nguy hại của dầu thải đối với môi trường tự nhiên và sức khỏe cộng đồng.

Nguồn: An ninh Thủ đô

http://anninhthudo.vn/chinh-tri-xa-hoi/dau-thai-loai-rac-nguy-hai-kho-quan-ly-nhung-phai-lam/355749.antd